თვითნებურად დაკავებული მიწის დაკანონება ერთ-ერთი აქტუალური საკითხია საქართველოში, რომელიც წლების განმავლობაში მნიშვნელოვან გამოწვევას წარმოადგენდა. ხშირად, მოქალაქეები ცდილობენ საკარმიდამო ტერიტორიების გაფართოებას ან სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწების მითვისებას ისე, რომ საკუთრების უფლება არ გააჩნიათ. ამ პროცესს გარკვეული სამართლებრივი რეგულაციები და პროცედურები ახლავს, რომელთა დაცვა აუცილებელია მიწის დაკანონებისთვის.

რა ითვლება თვითნებურად დაკავებულ მიწად?

თვითნებურად დაკავებულ მიწად ითვლება მიწის ნაკვეთი, რომელიც სახელმწიფოს ან მუნიციპალიტეტის საკუთრებაშია და რომელზეც პირი ფლობს ფაქტობრივ მფლობელობას საკანონმდებლო საფუძვლის გარეშე.

რა საფუძველზე ხდება მიწის დაკანონება?

თვითნებურად დაკავებული მიწის დაკანონების პროცესი რეგულირდება საქართველოს კანონით “სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების შესახებ” (2007 წელი).

მნიშვნელოვანია, რომ:

• მიწით უნდა სარგებლობდეთ 2007 წლის 1 იანვრამდე;

• მიწა არ უნდა შედიოდეს იმ კატეგორიაში, რომელიც არ ექვემდებარება საკუთრების რეგისტრაციას (მაგალითად: დაცული ტერიტორიები, პირუტყვის გადასარეკი ტრასები, ტყე-პარკები და ა.შ.);

• მიწის ნაკვეთი უნდა წარმოადგენდეს სასოფლო-სამეურნეო ან საკარმიდამო დანიშნულების ტერიტორიას.

ვინ შეიძლება იყოს დაინტერესებული პირი?

მიწის რეგისტრაციის მოთხოვნა შეუძლია:

• პირადად დაინტერესებულ პირს, რომელმაც მიწა თვითნებურად დაიკავა;

• პირის მემკვიდრეებს, რომლებიც აგრძელებენ მიწის ფაქტობრივ გამოყენებას.

რა გზები არსებობს მიწის რეგისტრაციისთვის?

1.⁠ ⁠მიწაზე ნაგებობის არსებობა (2007 წლამდე):

თუ მიწის ნაკვეთზე 2007 წლის 1 იანვრამდე განთავსებული იყო საცხოვრებელი ან არასაცხოვრებელი ნაგებობა (აშენებული, მშენებარე ან დანგრეული), ეს შეიძლება გახდეს საკუთრების რეგისტრაციის საფუძველი.

2.⁠ ⁠მიწის შემოერთება თქვენს საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთთან:

თუ, 2007 წლამდე მიწა შემოუერთეთ თქვენს საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთს და დღემდე სარგებლობთ ამ ტერიტორიით, შეგიძლიათ მოითხოვოთ რეგისტრაცია.

რა დოკუმენტები არის საჭირო?

• განცხადება საჯარო რეესტრში;

• პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტი;

• მიწის ნაკვეთით სარგებლობის დამადასტურებელი მტკიცებულებები (გადასახადების ქვითრები, ფოტოები, მეზობლების ჩვენებები და ა.შ.);

• შენობის არსებობის დამადასტურებელი დოკუმენტები (ტექნიკური ნახაზები, მშენებლობის ნებართვა ან სხვა ფაქტობრივი მტკიცებულებები).

რეგისტრაციის პროცედურა

1. მიმართვა საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს;

2. განცხადების განხილვა და ფაქტობრივი გარემოებების შესწავლა;

3. საჭიროების შემთხვევაში, დამატებითი მტკიცებულებების წარმოდგენა;

4. გადაწყვეტილების მიღება და საკუთრების უფლების რეგისტრაცია.

როდის ვერ მოხდება რეგისტრაცია?

მიწის ნაკვეთზე საკუთრების უფლების აღიარება შეუძლებელია, თუ:

• მიწა განეკუთვნება სახელმწიფო მნიშვნელობის ობიექტებს (რეკრეაციული ზონები, დაცული ტერიტორიები);

• მიწა გამოიყენება საჯარო საჭიროებისთვის;

• მიწა შეტანილია სახელმწიფო სარეზერვო ფონდის შემადგენლობაში.

დასკვნა

თვითნებურად დაკავებული მიწის დაკანონება შესაძლებელია მხოლოდ იმ პირებისათვის, რომლებიც 2007 წლამდე სარგებლობდნენ მიწით და კანონით დადგენილი პირობებს აკმაყოფილებენ. პროცესი მოითხოვს შესაბამისი მტკიცებულებების წარმოდგენას და საჯარო რეესტრში განაცხადის შეტანას.